De belangrijkste oorzaken van erectiestoornissen in 2025: inzicht om ze beter te voorkomen

Hart- en vaatziekten en erectiestoornissen

Atherosclerose (plaquevorming in de slagaders) is een van de belangrijkste oorzaken. Kleine penisslagaders (1-2 mm) zijn veel gevoeliger dan kransslagaders (3-4 mm), wat verklaart waarom erectiestoornissen enkele jaren aan een hartaanval kunnen voorafgaan. Een hartonderzoek wordt daarom systematisch aanbevolen bij aanhoudende erectiestoornissen.

Diabetes en erectiestoornissen

Diabetes is een belangrijke factor: het beschadigt bloedvaten en zenuwen, wat bij bijna 50% van de mannen met diabetes tot erectiestoornissen leidt. Het verband tussen diabetes en erectiestoornissen is nu goed ingeburgerd en een goede bloedsuikercontrole is cruciaal (behandeling en preventie van diabetes).

Hoge bloeddruk en erectieproblemen

Hoge bloeddruk beschadigt het endotheel (slagaderwanden) en vermindert de productie van NO (stikstofmonoxide), wat essentieel is voor vaatontspanning en dus voor erectie. Hypertensie komt voor bij bijna een kwart van de gevallen van organische erectiestoornissen.

Obesitas, metabool syndroom en mannelijke impotentie

Overtollig vetweefsel bevordert chronische ontstekingen en een afname van testosteron, wat leidt tot erectiestoornissen. Gewichtsverlies verbetert de erectiele functie aanzienlijk, volgens verschillende Europese studies gepubliceerd in 2025.

Hormonale tekorten en endocriene stoornissen

Een laag testosterongehalte of schildklierproblemen hebben een directe invloed op het libido en de kwaliteit van de erectie. Hormonale controle is essentieel voor mannen die een verminderd seksueel verlangen ervaren in verband met erectiestoornissen.

Medicijnen en iatrogene erectiestoornissen

Het is bekend dat bepaalde behandelingen, zoals antidepressiva (SSRI's) of bètablokkers, de erectiele functie verminderen.

Tabak, alcohol, drugs: de vijanden van erecties

Chronisch roken Verhoogt het risico op erectiestoornissen met een factor twee tot drie. Alcohol en drugs verstoren ook het zenuwstelsel en de hormoonhuishouding. Geleidelijke afbouw wordt aanbevolen om de erectiele functie te herstellen en de algehele gezondheid te verbeteren.

Vergelijkingstabel: belangrijkste fysieke oorzaken van erectiestoornissen

Chronische stress en erectieproblemen

Langdurige stress gerelateerd aan werk, financiën of privéleven leidt tot een overmatige cortisolproductie. Dit hormoon vermindert de testosteronproductie en bevordert cardiovasculaire aandoeningenHet gevolg is een aanzienlijke toename van het risico op erectiestoornissen.

Seksuele prestatieangst

De angst om "niet goed genoeg te zijn" is een van de meest voorkomende psychologische drijfveren. Deze angst veroorzaakt een adrenaline-aanmaak die de bloedvaten vernauwt, waardoor de ontspanning die nodig is voor een erectie, wordt verhinderd. Het treft vooral jonge mannen en kan een vicieuze cirkel creëren: hoe meer mislukking wordt verwacht, hoe groter de kans.

Depressie en libidostoornissen

Depressie wordt sterk geassocieerd met verminderd verlangen en moeite met het krijgen van een erectie. Het verstoort de regulatie van dopamine (het genotshormoon) en veroorzaakt algehele mentale vermoeidheid. Daarbij komt nog een factor: van bepaalde antidepressiva, met name SSRI's, is bekend dat ze de erectiele functie verminderen. Voor een beter begrip van hun werking en seksuele impact, zie het speciale artikel: Hoe werken antidepressiva?.

Relatieconflicten en emotionele impact

Spanningen binnen een relatie, slechte communicatie of emotionele ontevredenheid kunnen leiden tot erectiestoornissen of deze verergeren. In deze gevallen zijn relatietherapie en seksuologische ondersteuning effectieve benaderingen, vooral wanneer medisch onderzoek geen belangrijke organische oorzaak aan het licht brengt.

Bewegen of zitten: het directe effect op de erectie

Een zittend lichaam, gekluisterd aan een bureaustoel of bank, verliest uiteindelijk de tonus van de bloedvaten. Hierdoor neemt de bloedcirculatie af, evenals de erectie. Omgekeerd is 30 minuten stevig wandelen per dag voldoende om de machine weer op gang te brengen en de testosteronproductie te verbeteren.

Wat er op het bord ligt, heeft invloed op de slaapkamer

Een dieet dat te rijk is aan verzadigde vetten en suikers bevordert obesitas en diabetes, twee vijanden van seksualiteit.

Mannen die een mediterraan dieet volgen – olijfolie, groenten, fruit, vis – zien vaak een duidelijke verbetering in hun erectieprestaties.

De rol van slaap: meer dan alleen rust

De meeste testosteron wordt 's nachts aangemaakt. Korte, onderbroken of slechte slaap leidt tot minder lust en vaker een inzinking. Het hervinden van een regelmatig ritme van 7-8 uur is soms een voldoende "natuurlijke behandeling".

Vervuiling en hormoonverstoorders

We leven omringd door stoffen die de hormoonbalans verstoren: plastic, pesticiden, chemicaliën. Ze kunnen de vruchtbaarheid verminderen en erecties verstoren. Hoewel de exacte impact moeilijk te meten blijft, is het beperken van blootstelling (biologisch voedsel, het vermijden van verhit plastic) een nuttige voorzorgsmaatregel.

Waarom spreken we van ‘gemengde’ oorzaken?

Want een erectie is een fenomeen dat de perfecte harmonie van lichaam en geest vereist. Als één schakel in de keten breekt, volgen de andere. Voor veel patiënten bestaat de behandeling daarom niet alleen uit het voorschrijven van medicijnen, maar ook uit het gelijktijdig behandelen van:

• een cardiovasculaire pathologie,
• faalangst,
• en een sedentaire levensstijl.

Om de erectiele functie duurzaam te verbeteren, is een uitgebreide en multidisciplinaire monitoring essentieel.

De belangrijkste fasen van de diagnose

• Uitgebreid medisch interview: seksuele geschiedenis, leefgewoonten, medische geschiedenis.
• Gevalideerde vragenlijsten: de IIEF-5 (International Index of Erectile Function) maakt het mogelijk om met een paar vragen de ernst van ED te beoordelen.
• Bloedonderzoek: bloedsuiker, cholesterol, testosteron, schildklierhormonen.
• Vasculaire exploratie: met een penisdoppler wordt de bloedcirculatie in de slagaders van de penis gemeten.
• Psychologisch onderzoek: screening op stress, angst en depressie.

Tabel: eerste medische beoordeling

Een volledige medische beoordeling blijft de sleutel tot effectieve begeleiding van therapeutische zorg.

Praktische adviezen gevalideerd door experts

1. Beweeg regelmatig: minimaal 150 minuten matige lichaamsbeweging per week.
2. Zorg voor een evenwichtig dieet: beperk suiker, geef de voorkeur aan groenten, vis en gezonde vetten.
3. Stoppen met roken en minder alcohol drinken: twee maatregelen die de erectiele functie vanaf de eerste paar maanden verbeteren.
4. Omgaan met stress: meditatie, cognitieve gedragstherapie, yoga.
5. Zorg voor voldoende slaap: 7 tot 8 uur aaneengesloten slaap bevordert de productie van goede hormonen.
6. Monitoring van chronische ziekten: een suikerziekte of goed gecontroleerde hypertensie beperkt het risico op ED aanzienlijk.

Vergelijkingstabel: risicovolle gewoonten versus beschermende gewoonten

En als de oorzaken blijven bestaan: plaats van medicamenteuze behandelingen

Het aanpakken van fysieke, psychische en leefstijlgerelateerde oorzaken blijft de eerste stap tegen erectiestoornissen. Soms blijft een patiënt echter, ondanks een gezonde levensstijl en medische begeleiding, problemen ervaren. In deze gevallen kunnen artsen medicamenteuze behandelingen voorstellen, voornamelijk PDE5-remmers.

Beschikbare opties in 2025 zijn onder meer:

• Priligy (Dapoxetine): vooral gebruikt bij voortijdige ejaculatie, soms in combinatie met de behandeling van erectiestoornissen.
• Viagra Super Actief en Generieke Viagra: historische referenties gebaseerd op sildenafil, effectief bij veel mannen.
• Kamagra Orale Jelly en Kamagra: generieke versies van sildenafil, gewaardeerd om hun flexibelere vorm (capsule of gel).
• Generieke Levitra (Vardenafil) : vaak gekozen vanwege de goede tolerantie en beperkte bijwerkingen.
• Generieke Cialis (Tadalafil) : bijgenaamd “de weekendpil” dankzij de lange werkingsduur (tot 36 uur).

Deze medicijnen pakken de oorzaak (zoals diabetes, hoge bloeddruk of stress) niet aan, maar verbeteren tijdelijk het erectievermogen. Het voorschrijven van deze medicijnen moet altijd gebeuren onder toezicht van een arts, omdat ze een wisselwerking kunnen hebben met bepaalde cardiovasculaire behandelingen en er contra-indicaties kunnen zijn.